PHAÙ VOÏNG
HIEÅN CHAÂN
------------------------------------
(Giaûng
taïi tröôøng hoäi nghò nôi Cöïu Huyeän Nghò ôû Truøng Khaùnh,
thaùng 9
naêm 19)
Ñaïi
Cöông Phaät Hoïc, coù theå duøng boán chöõ [PhaùVoïng Hieån Chaân] ñeå thuyeát
minh:
1,- Phaù
Voïng:
Voïng laø
töø nôi meâ laàøm sanh ra, nhaân khoâng hieåu roõ chaân nhö thaät töôùng cuûa
taát caû söï vaät neân goïi laø meâ, do meâ phaùt sanh caùc thöù hieåu bieát
sai laàm nôi caûnh beân ngoaøi daãn khôûi voïng nghieäp phaùt sanh. Neáu muoán
phaù tröø söï hieåu bieát meâ voïng thaät haønh voïng cuûa thöù meâ laàm naøy,
phaûi nöông nôi Phaät phaùp ñeå giaûi tröø haønh töôùng ñaây, giuùp chaân
töôùng cuûa söï vaät ñöôïc hieån loä. Thaät ra chaân töôùng cuûa söï vaät xöa
nay vaãn laø nhö theá, nguyeân do khoâng duøng rieâng thieát laäp moät thöù
phöông phaùp naøo ñeå môû baøy hieån loä, vì theá vaãn coøn bò hieåu bieát
voïng haønh vi voïng cuûa meâ laàm laøm chöôùng ngaïi ngaên che, caûn trôû. Khi
phaù vôõ voïng kieán caên baûn treân bò tieâu dieät khoâng coøn thì luùc ñoù
chaân töôùng cuûa söï vaät ñoàng thôøi hieån loä. Cho neân muoán hieån chaân,
taát nhieân phaûi phaù voïng, maø khi voïng bò phaù töùc laø hieån chaân.
a, Thaáy
sai laàm ñoái vôùi [ Phaät ]: Taïi Trung Quoác coù nhieàu choã cho pheùp ñòa
phöông xem Phaät coù khaû naêng ñieàu khieån hoïa phöôùc ñeán söï sanh hoaït
cuûa nhaân loaïi gioáng nhö quyû thaàn, ñôn giaûng tröïc tieáp khaép nôi cho
Phaät coù ñòa vò nhö quyû. Cho neân hoï tín ngöôõng Phaät, cuùng döôøng Phaät,
cung kính Phaät, cho Phaät coù quyeàn löïc sung maõn, coù khaû naêng ñieàu
khieån taát caû, ban hoïa phöôùc cho taát caû, suøng baùi Phaät coù theå thaâu
hoaïch phöôùc, xuùc phaïm Phaät taát nhieân bò tai hoïa. Tin Phaät nhö ñaây,
hoaøn toaøn cuøng Phaät töông phaûn; tin Phaät nhö ñaây, khoâng ñôïi ngöôøi
ñôøi muoán ñaû phaù hoï, töùc laø chuùng ta raát caàn ñaû phaù taø chaáp cuûa
hoï, ñeå söûa chöõa hoï trôû laïi quaùn nieäm chaân chaùnh.
Ñeán moät
naêm gaàn ñaây coù ngöôøi nöôùc ngoaøi truyeàn ñeán Trung Quoác moät thaàn
giaùo, cho treân theá giôùi duy nhaát chæ coù moät ñaïi thaàn khoâng coù hai,
cho ñaïi thaàn laø chuû teå saùng taïo vuõ truï, hoaëc cho Phaät laø ngöôøi
khoâng ñuû toân vinh, hoaëc cuõng xem ñoàng vôùùi chuû teå vaø saùng taïo. Ñaëc
thuø khoâng bieát Phaät laø ngöôøi thaân chöùng, goàm thuyeát minh taát caû
hoïa phöôùc cuûa chuùng sanh ñeàu do töï thaân taïo taùc nghieäp löïc nghieäp
töôùng ñaëc thuø sai bieät ñeå chieâu caûm quaû baùo cuõng khoâng ñoàng nhau.
Phaät khoâng cho pheùp rieâng coù moät chuû teå saùng taïo. Ñaõ treân caên baûn
khoâng thöøa nhaän coù moät vò thaàn chuû teå saùng taïo, nhö theá coù phaûi
laø phaûn laïi thaàn Gia Toâ chaêng? Do tin Phaät theo kieåu thaáy sai laàm
ñaây, thaät khoâng phaûi chaùnh tín! Cho neân ñaëc bieät phôi
baøy ra
ñaây ñeå ñaû phaù, khieán coù theå saùng suoát tin chaân nghóa cuûa Phaät maø
phaùt khôûi chaùnh tín.
Phaät laø
ngöôøi thaân chöùng chaân töôùng cuûa nhaân sanh vaø vuõ truï, phaùp cuûa Phaät
choã thaân chöùng, töùc choã goïi laø thaät töôùng cuûa caùc phaùp. Tuy nhieân
choã chöùng thaät töôùng, neáu khoâng theå cho laø chöa chöùng bieát ñeå
thuyeát minh, thì khoâng theå nhaän laø Phaät; taát nhieân phaûi duøng caùc
thöù phöông phaùp tu haønh ñeå töï chöùng vaøo caûnh khoâng ngaên ngaïi, bao
goàm duøng taâm ñaïi töø bi, duøng ngoân töø taøi naêng kheùo leùo, khaép vì
theá giôùi vaø chuùng sanh thuyeát minh chaân töôùng cuûa vuõ truï ñeå phaù
tröø voïng kieán cuûa hoï, môùi laø töï lôïi lôïi tha ñeán nôi vieân maõn cuûa
Phaät. Cho neân muoán hoïc chaân thaät cuûa Phaät, phaûi tin Phaät laø ngöôøi
thaân chöùng vaø thuyeát minh chaân töôùng cuûa vuõ truï vaø nhaân sanh, maø
chuùng ta coøn chöa chöùng ñöôïc tri kieán cuûa Phaät ñeå trôû thaønh ñaïo sö.
Vì chuùng ta hieän nay ñuïng vieäc coøn meâ, neân khoâng theå khoâng nöông nôi
Phaät, khoâng theå khoâng nöông töïa nôi phaùp cuûa Phaät, khoâng theå khoâng
nöông töïa nôi Taêng ñeå tu haønh, nhôø ñoù coùù theå saùng suoát chieâu caûm
chæ baøy cho ta, phaù meâ hoaëc ngaõ chaáp ñeå sanh chaùnh giaùc.
b,- Ñoái
vôùi thaáy sai laàm nôi [ Phaät Giaùo ]: Khi ngöôøi cho Phaät giaùo laø toâng
giaùo meâ tín phaûn khoa hoïc, neân caàn phaûi tröø khöû. Do vì khoâng theå
nhaän thöùc chaân töôùng cuûa Phaät giaùo neân ñoøi thanh loïc; ñaâu bieát
Phaät
giaùo ñaõ
thuyeát minh chaân lyù cuûa vaïn höõu vuõ truï, ñeàu caên cöù söï thaät qua
kinh nghieäm. Coøn xeùt kyõ cho nhaø khoa hoïc La Taäp laø tri thöùc, thaät laø
sai laàm coù coâng cuï ñeå phaù meâ hieån chaân. Nôi chieàu saâu cuûa khoa
hoïc, taát nhieân bieát Phaät giaùo chaân chaùnh cuõng thích hôïp vôùi khoa
hoïc. Cho neân Phaät phaùp ñaëc bieät khoâng traùi vôùi khoa hoïc, laïi coøn
trôï giuùp khoa hoïc lôùn maïnh tieán boä noåi baät; coâng kích Phaät phaùp laø
phaûn khoa hoïc, theá laø hoaøn toaøn trieät ñeå khoâng bieát khoa hoïc. Toâng
giaùo meâ tín, khoâng ngoaøi ña thaàn giaùo, nhaát thaàn giaùo, ñaây cuõng
chính laø choã meâ voïng coâng kích ñaû phaù Phaät giaùo; nhö theá naøo baûn
thaân Phaät giaùo phaûn khoa hoïc?
Cho ñeán
Cöïu Phaùi thaáy sai laàm ñoái vôùi Phaät giaùo, hoï cho Phaät giaùo laø hö voâ
tuyeät dieät, cho raèng nhaân sanh ñeán tieâu dieät laø cöùu caùnh, nghóa laø
khi cheát laø khoâng coøn. Ñeán nay coøn coâng kích Phaät giaùo cho laø khoâng
phaûi nhaân sanh, khoâng coù luaân lyù ñeàu chòu aûnh höôûng cuûa nhöõng thöù
quan nieäm. Ñaây noùi neáu laø chaân, thì nhaân loaïi cuûa theá giôùi khoâng
cheát taän, khieán coù theå goïi laø ñaïi giaûi thoaùt! Phaät phaùp ñaâu phaûi
bò sai laàm che laáp? Phaûi bieát Phaät phaùp ñích thöïc laø khoâng, chính laø
khoâng ngoaïi tröø meâ voïng taát caû, voïng khoâng maø chaân hieån, chính laø
do khoâng maø hieån baát khoâng vaäy.
c,- Ñoái
vôùi thaáy sai laàm nôi [Taêng Ñoà Phaät Giaùo]: ña soá ngöôøi quan nieäm ñöùng
treân kinh teá, taêng ñoà töï vieän ñeàu ngoài khoâng aên phaàn lôïi, nhaân
ñaây daãn ñeán caùc
thöù raéc
roái nhieàu vaø ñaây cuõng laø ngoä nhaän! Caên cöù nôi lyù, neáu töø nôi taêng
treân baûn chaát maø noùi, cöùu xeùt hoï raát khoù khaên phaûi haïp cung caùch
taêng löõ, phaûi chaêng haïp Phaät lyù. Cho ñeán muoán hoaøn thaønh moät taêng
nhaân hoaøn myõ, töông ñoái khoâng phaûi thôøi gian ngaén choã coù theå thaønh
töïu! Taêng nhaân ôû trong thôøi kyø tu hoïc, cuõng nhö hoïc sinh taïi ñaïi
hoïc, trung hoïc ñeàu moät thöù, nhöng thöù hoïc sinh ñaây tuy khoâng sanh lôïi,
cuõng khoâng theå cho laø caàn phaûi tieâu dieät vì hoï ngoài khoâng aên phaàn
lôïi. Cho ñeán taêng tu haønh, trong ñoù coù ngöôøi ñaày ñuû tri thöùc Phaät
phaùp, taát nhieân ñuû ñeå so saùnh nhö hoïc sinh hoïc hieäu, khi hoï thaønh
töïu ñem khaû naêng coáng hieán chaân lyù cuûa Phaät nôi xaõ hoäi, giaûi tröø
meâ laàm cuûa ngöôøi ñôøi, neân phaûi coâng nhaän laø moät xaõ hoäi coù giaùo
duïc, hoaëc moät gia ñình ñöôïc caûi löông, nhö theá laøm sao baøy tröø coâng
kích. Laïi nöõa, nöôùc ta höôùng veà Phaät giaùo laïi xem Phaät giaùo ñoà taïi
gia chæ tham thanh cao nhaøn roãi thanh tònh, maø khoâng laøm coâng taùc xaõ
hoäi, chæ nhaèm khoaùi laïc töï thaân, thoûa maõn nhu caàu neân bò cheâ cöôøi
cho laø yeám theá töï kyû rieâng tö, nguyeân ñaây khoâng phaûi thaùi ñoä chaân
chaùnh cuûa Phaät giaùo ñoà choã neân choïn. Neáu Phaät giaùo ñoà chaân chaùnh,
neân tu ñaïo ñöùc nhaân caùch laøm moâ phaïm cho theá giôùi, ñeå laøm töï giaùc
vaø giaùc ngöôøi. Thaät haønh töï lôïi vaø lôïi ngöôøi, bieåu hieän chaân tinh
thaàn cuûa Phaät phaùp, môùi coù theå xöng laø Phaät ñoà chaân chaùnh.
2,- Hieån
Chaân:
a,- Vuõ
truï cuûa Phaät hoïc laø thöùc hieän duyeân sanh: Caên cöù nôi nhaõn quang cuûa
Phaät ñeå quaùn chieáu taát caû söï vaät cuûa vuõ truï ñeàu do nhaân duyeân
thöùc hieän. Söï söï vaät vaät ñeàu do nhieàu nhaân duyeân ñeå sanh, phaøm moät
söï moät vaät thôøi naøo cuõng ñeàu do moãi moãi nhaân duyeân quang heä maø
sanh khôûi, cho neân taát caû ñaây ñeàu thuoäc thôøi gian sanh thôøi gian dieät
töông tuïc khoâng giaùn ñoaïn, lôùn ñeán quoác thoå, nhoû nhö caù nhaân. Tuy
nhieân, taïi ñaây trong caùc nhaân duyeân bieán hoùa, laïi ñeàu do löïc löôïng
cuûa taâm ñeå chuyeån ñoåi, treân töông ñoái luaän, choã xaùc minh hieän töôïng
vaät lyù, quan ñieåm ñeàu cho nhaân nôi taâm khoâng ñoàng maø coù sai khaùc,
neân khoâng moät hieän töôïng naøo coù theå khoâng laø do taâm hieåu bieát
hieån hieän, maø laïi coøn chòu noù chuyeån bieán. Nhöng tri löïc cuûa taâm
cuõng laø do nhieàu nhaân duyeân ñeå sanh, neân Phaät noùi vuõ truï ñeàu laø
duyeân sanh thöùc hieän.
b,- Treân
Phaät hoïc, nhaân sanh laø ngöôøi caùch maïng tieán hoùa: Duyeân sanh thöùc
bieán, saùt na khoâng giaùn ñoaïn, neáu ngöôøi bieán hoùa theo thì löu chuyeån
khoâng döøng, khoâng theå tieáp theo chæ ôû nôi thieän maø moãi ngaøy phaûi
tieán leân chaân thaät! Nhöng tri thöùc cuûa taâm laø toái troïng yeáu trong
löïc löôïng bieán hoùa cuûa duyeân sanh, taâm ñaây laø coù löïc töï giaùc töï
chuû, ñaõ coù theå bieán hoùa taát caû taû höõu, thì cuõng coù theå choïn laáy
thieän myõ cho noù ñeå caàu tieán boä. Thöù ñaây do gaéng
söùc töï
giaùc ñeå caàu ñaëng tieán boä, ñaây chính laø caùch maïng ñeå tieán hoùa, maø
khoâng phaûi töï nhieân tieán hoùa ñeán choã coù theå so saùnh. Ngöôøi hoïc
Phaät chaân thaät, taát nhieân phaûi nhaän ñònh ñaây laø tieán hoùa höôùng veà
tröôùc tích cöïc, do caùc Boà Taùt ôû ngoâi vò tu haønh laøm quaù trình ñeå
ñeán nôi Phaät, môùi laø nhaân sanh trieät ñeå hoïc Phaät.
c,-
Nghieân cöùu hoïc Phaät laø töï do bình ñaúng: Treân xaùc minh Phaät hoïc giaûi
thích vuõ truï laø duyeân sanh thöùc bieán, nhaân sanh cuûa Phaät hoïc laø
caùch maïng tieán hoùa ñeán ñòa vò cöùu caùnh, voán khoâng theå duøng danh
ngoân, nay mieãn cöôõng duøng danh töø giaûng ra ñaây, coù theå noùi raèng:
Töùc laø duøng bình ñaúng töï do. Nghóa laø noùi caên cöù nôi bình ñaúng, Phaät
cuõng chæ ngöôøi tu hoïc ñöôïc coâng nhaän laø ñaïo sö; nhöng ngöôøi ñôøi vaãn
coøn meâ muoäi töï taùnh laø Phaät maø chuyeân ñi suøng baùi; vaû laïi khoâng
rieâng chuùng sanh cuøng Phaät ñeàu bình ñaúng, töùc laø taát caû phaùp ñeàu
bình ñaúng, do taát caû phaùp ñeàu laø duyeân sanh thöùc bieán, taïi ñaây treân
lyù taùnh cuõng laø bình ñaúng. Nhöng thöù bình ñaúng ñaây, phaûi ñaït ñeán ñòa
vò Phaät quaû môùi baét ñaàu thaät chöùng. Choã goïi laø töï do, nghóa laø taát
caû chuùng sanh ñeàu ñaày ñuû ñöùc töôùng tri thöùc, ñeàu coù theå töï giaùc
ñeå bieán hoùa khaép nôi. Maø vaû laïi, taát caû höõu tình cuõng ñeàu töï do,
ñeå taát caû phaùp phaûi laø caùc duyeân sanh khôûi. Trong moät phaùp coù taâm
laøm chuû ñoäng, taïi ñaây ngöôøi thöôøng treân caûnh tuy khoâng thaáy bieát,
nhöng ñaït ñeán ñòa vò Phaät thì coù theå
thaáy
ñaëng. Cho neân ôû nôi phaùp cuûa Phaät töï taïi chöùng bieát moãi moãi phaùp,
moãi moãi ñeàu choïn taát caû phaùp coøn laïi laø baïn löõ, moãi moãi phaùp
ñeàu toång hôïp taát caû phaùp ôû trong, moãi moãi phaùp nhö laø choã ñeå xöng
Phaät laø Phaùp Vöông. Neáu chaân thaät muoán chöùng ñeán Phaät caûnh bình
ñaúng töï do, tröôùc phaûi duøng tay phaù chaáp tröôùc meâ voïng, meâ voïng ñaõ
bò phaù thì chaân thaät töï hieån baøy. Taïi ñaây trong lòch trình phaûi nöông
töïa töø giaùo ñieån nhö phaùp ñeå giaûi thích, nhö giaûi thích ñeå thaät
haønh, môùi coù theå chöùng nhö thaät.
(Khaéc
Toaøn ghi) ( Thaáy Haûi San, quyeån 12, kyø 12)
(Phuï
chuù) Dieån thuyeát taïi Taäp Taùc [ Truøng Khaùnh Cöïu Huyeän, tröôøng hoäi
nghò, giaûng töø cho caùc giôùi] Nay thay ñoåi ñeà.
Dòch xong
ngaøy 14. 07. 2022
Dòch
giaû: Thích Thaéng Hoan
Chuøa
Baûo Phöôùc
Trung
Taâm Phieân Dòch vaø Tröôùc Taùc